Transitie KunstWerk

"Elkaar bewust maken van je kwaliteiten is óók participatie"

In pArt 2014/1* verscheen een interview met de initiatiefnemers van en deelnemers aan KunstWerk in Arnhem. Een nieuwe werkwijze: jonge mensen met een Wajonguitkering integreren in het arbeidsproces met behulp van kunstscholing. Met behulp van. Dus géén opleiding tot beeldend kunstenaar of musicus, maar kunstvakken als middel. Daarnaast werden deelnemers tijdens het traject en zonodig daarna begeleid door een reïntegratiebedrijf, in opdracht van het UWV.We zijn nu drie jaar en twee groepen deelnemers verder. Zijn de initiatiefnemers in hun opzet geslaagd? Zijn de deelnemers aan betaald werk gekomen? Of hebben ze op een andere manier iets gehad aan dit project? Reden genoeg om opnieuw met hen in gesprek te gaan.

Hoe het begon

In een van de grote zalen van het Rozetgebouw in Arnhem spreken we met Ingrid Sindorf, coach van SizaWerk (het reïntegratiebedrijf van zorginstelling Siza), Puck van Boeckel, deelneemster aan de tweede ronde, Saskia Kettelerij, werkzaam bij het Kunstbedrijf Arnhem als trainer en coördinator, Joëlle, deelneemster aan de eerste ronde en Ron van der Lugt, eveneens deelnemer aan de eerste ronde.

Even de geschiedenis in een notendop: in 2013 vonden drie instanties elkaar in de bovenvermelde doelstelling: Kunstbedrijf Arnhem, SizaWerk en het UWV. Het Kunstbedrijf Arnhem is een organisatie voor kunstzinnige vorming. Het UWV voert landelijk wetten uit die gericht zijn op het zoeken en vinden van (betaald) werk. Zij maakt daarvoor soms gebruik van externe reïntegratiebedrijven, zoals SizaWerk.

Er werd een opzet gemaakt die globaal neerkwam op het volgende: het UWV levert kandidaten aan. De kandidaten krijgen een training gericht op het ontwikkelen en herkennen van persoonlijke kwaliteiten middels diverse kunstvormen. Met behulp daarvan wordt een begeleidingstraject ingezet, een  werkervaringsplaats gevonden en gestreefd naar een betaalde baan. De kunstvakken bestaan uit een mix van beeldende kunst, theater, muziek en poëzie. Bijvoorbeeld: het schrijven van een rap of lied en dit zelf in de groep voordragen of zingen.

Of: een kennismakingsspel, gericht op het jezelf voorstellen en kijken naar jezelf, waarbij deelnemers aan de hand van een woord dat begint met de eerste letter van hun naam iets over zichzelf vertellen in het openbaar, voor de groep. Er wordt een theatersetting gebruikt om zelfbewustzijn en presentatie te verbeteren.

Hoe is de situatie nu?

“We zijn als project in transitie”, stelt Saskia. “Er zijn sinds 2013 twee groepen deelnemers geweest, die het traject hebben doorlopen. Daarvan hebben zeven à acht personen een betaalde baan gekregen. Maar sinds de invoering van de WMO zijn de middelen, die oorspronkelijk geoormerkt waren voor dit project anders ingezet. Voor de gemeente is participatie als doelstelling het belangrijkst: deelnemen aan de samenleving van zoveel mogelijk mensen en wegnemen van beperkingen. De manier waarop, wordt vastgesteld door de sociale wijkteams die vanaf 2015 opgericht zijn. Dat is wat anders dan betaald werk zoeken. Het UWV is meer resultaatgericht gaan werken, mede als gevolg van de invoering van de WMO. Het UWV is nog wel participant, maar een groep van acht bij elkaar brengen is lastiger. Dit vraagt een andere manier van werken in het project, namelijk meer contact zoeken met de wijkteams en aansluitend vanuit individuen naar een groep gaan werken.”


Ingrid vult aan: “Dat wil niet zeggen dat individuele arbeidsdeskundigen niet geïnteresseerd zijn. Ik krijg nog steeds vragen en begeleid ook nog enkele deelnemers. Maar het investeren in de groepstraining is helaas nu niet haalbaar.”


Saskia: “We moeten dealen met de huidige situatie. Betaald werk blijft een belangrijke doelstelling, maar participatie en werkervaring krijgen nog meer accent dan vroeger. We kunnen nu niet meer insteken zoals we dat deden in 2013. Onze focus wordt KunstWerk naar de wijken en de wijkteams brengen”.
 

Wat hebben de deelnemers ervaren, behalve het gegeven dat ze alle drie inmiddels betaald werk hebben gevonden?

Joëlle: “Ik heb het voor mijzelf altijd erg moeilijk gevonden structuur in mijn leven aan te brengen. Ik heb bij de mensen uit mijn groep herkenning gevonden, terwijl het toch op zichzelf heel verschillende mensen zijn. Sindsdien durf ik mijzelf meer te laten zien. Door dingen zoals kunst gewoon maar te doen en anderen te laten meekijken”.


Puck: “Eigenlijk ‘moest’ ik van het UWV hierheen en dat vond ik niet leuk. Ik wilde niet accepteren dat ik afgekeurd was. Maar ik ben hier opener geworden. En ik ben blij met Ingrid als coach. Ik werk nu in de bedrijfskantine. Vroeger wilde ik de zorg in, maar nu wil ik hier niet meer weg.”


Ron: “Mijn eerste kennismaking hier was dat we in een kring moesten staan en een kwaliteit van jezelf noemen die begon met de eerste letter van je naam. Ik kreeg dat niet voor elkaar. Maar de groep hielp me. Die ervaring is gebleven!”
Saskia vult aan: “Wat de deelnemers hier gedaan hebben is elkaar bewust gemaakt van hun kwaliteiten. Dat heeft ze sterk gemaakt.”

 

Hoe gaat het nu verder?

Saskia en Ingrid vertellen over een aantal nieuwe ontwikkelingen. Er is een doorloop naar de gemeenten Nijmegen en Weert en een samenwerking tussen meerdere culturele centra in Midden-Brabant. Dat werkt via het train-de-trainer beginsel. In Nijmegen loopt er op dit moment een pilot, volgens het concept van KunstWerk. Ook daar is een cultureel centrum initiatiefnemer, De Lindenberg. Hier in Arnhem, stellen zij, gaat KunstWerk door, alleen weten zij nu nog niet precies hoe. “Alle deelnemers zijn er tot nu toe goed uitgekomen en in hun kracht gezet. Nu door de invoering van de WMO de situatie is veranderd, moeten we zoals gezegd wel meer kijken naar de sociale activeringspoot van de WMO. En daar zijn we nu al mee begonnen”.

 

Hans Garritsen

Meer informatie:
* artikel Kunstmagazine pArt 2014-1: www.specialarts.nl/339567
www.sizawerk.nl
www.kunstbedrijfarnhem.nl
info@sizawerk.nl  (Trudy Peters)
saskia.kettelerij@kunstbedrijfarnhem.nl (Saskia Kettelerij)

 

2263

Wat fijn dat je jouw bijdrage wilt geven! Om dat te doen dien je eerst in te loggen.

Heb je nog geen profiel? Registreer dan eerst om een nieuw profiel aan te maken.