5 december 2019
tekst: Kirsten Vonk
Eind november opende burgemeester Koos Janssen Expositie Wonderland in de Gehoorzaal in Den Dolder. Dit is een tentoonstelling van fantasie-bouwwerken, gemaakt door kunstenaars met een beperking. Er waren bouwwerken die plezier en creativiteit uitstraalden maar er was ook een bouwwerk waar voor mij geen vorm in te ontdekken was en waarin injectiespuiten waren verwerkt.
Er waren kleurrijke totempalen met gezichten. De kunstenaar schreef hierover: ‘Hij ziet mij! Ik word gezien. Hij praat wel es. Hij zal wel denken; ik vind je een lieve jongen, dat je aan me lacht’.
Dat je aan me lacht…. Een hoofdbreker. Het rationele brein weet hier geen raad mee. Het klopt taalkundig niet. Maar het gevoel daarentegen kan hierdoor geprikkeld raken. Bij mij ontstond er ruimte voor verwondering, beleving en vernieuwing. En een grote glimlach.
De organisator van de expositie vertelde mij dat hij al jaren werkt met en voor mensen met een verstandelijk beperking. Hij is groot fan van de ontregeling die deze groep met zich meebrengt. Hun gedrag is vaak onvoorspelbaar en dat zorgt voor komische, ontroerende of confronterende situaties.
Dat ondervond ik toen ik na afloop van de tentoonstelling naar buiten liep. Met een ongecontroleerde beweging sprong er spontaan een onbekende jongen voor m’n neus die keihard ‘hooooi!’ riep en me vervolgens met twee handen in de lucht een high five gaf.
Hoe zou dat voelen als zoiets op de Slotlaan zou gebeuren? Dan kun je toch wel van ontregeling spreken.
Deze mensen leven niet vanuit het hoofd. Want daar zit volgens ons nou net de beperking. Ze bedenken van tevoren niet of hun handelen als ‘normaal’ wordt ervaren . Ze handelen impulsief vanuit hun gevoel.
Alles wat afwijkt van normaal vinden wij knap lastig. Het haalt ons uit de comfortzone en van de automatische piloot, het vraagt iets anders van ons dan we gewend zijn.
Net zoals kinderen met autisme, ADD, ADHD of wat voor afkorting dan ook. We noemen het een aandoening. Ze wijken af van het gemiddelde. Ze hebben moeite met sociale contacten, moeite met school en moeite met hun anders zijn. Om ervoor te zorgen dat ze weer gaan passen in ons systeem, geven we ze medicijnen.
Maar wat als de mensen met een verstandelijke beperking of met een aandoening, als een spiegel voor ons werken? Zou het leven niet veel eenvoudiger worden als we meer gaan leven vanuit ons gevoel? Of laten de kinderen met een aandoening niet juist zien dat ons systeem kapot is? Dat we geen medicijnen nodig hebben om iets in stand te houden maar dat we juist een patroon moeten doorbreken?
Zo kunnen we bijvoorbeeld de rollen op school omdraaien. We pushen niet alleen de kennis uit boeken in het brein van de kinderen, maar we geven hen wat ze nodig hebben. We leren hen te zien wat hen bijzonder maakt, wat bij hen sterk is ontwikkeld en voeden dat met wat ze gevoelsmatig nodig hebben. Laat het hen zelf ontdekken en ontwikkelen. Pfew, wat een ontregeling.
Maar dat kan alleen als we in hun spiegel kijken, als we hen ZIEN en ons verwonderen. Niet krampachtig vasthouden aan hoe we het altijd hebben gedaan of hoe het hoort, maar ons laten ontwapenen.
In plaats van strijd tussen diverse partijen ontstaat er creativiteit, saamhorigheid en oplossingsgerichtheid. Zo zag ik ook wat de ontwapening met de burgemeester deed tijdens de tentoonstelling. Het ging hem niet om politiek of economie maar om mensen. Hij keek in de spiegel en zág de kunstenaars en ‘lachte aan hen’.

Zaterdag 1 februari en woensdag 5 februari 2020 geeft Blindschelders & Raadsman beide dagen de Basistraining 'Het Gedichtenlaboratorium in gebruik' in Amersfoort.

In deze gratis training maak je kennis met de werkwijze Taalvorming. Je leert via welke stappen je op een laagdrempelige wijze tot een poëtische tekst komt en vooral op welke manier dat kan bijdragen aan taalontwikkeling van mensen met een verstandelijke beperking.
Aan het einde van de dag kun je een klein groepje aan het schrijven zetten en begeleiden bij hun proces. Je weet ook waarom Taalvorming belangrijk is en hoe dat op een eenvoudige manier kan.

Kijk voor meer informatie op: http://poezie.specialarts.nl/workshops.php.
Aanmelden kan door een email te sturen aan aanmeldingen@specialarts.nl onder vermelding van naam, contactgegevens en voorkeurdatum.

On 20th November 2019 at 18:30 Victory Art will officially open its exhibition TOUCH: deafblind artists of Maják at ABN Amro CIRCL in Amsterdam.

Maják is a Slovakian non-profit residency tending to individuals with deafblindness. For 15 years, the organisation has been conducting art workshops for its residents to help alleviate their distress. This has resulted in awe-inspiring artworks that we have, in collaboration with ABN Amro CIRCL Amsterdam, decided to bring to the limelight. All the profits collected from the ticket and artwork sales are contributed to Maják's continuation.

We look forward to seeing you there! More information: https://www.victoryart.eu/majak.xhtml

Op 23 november 2019 om 15.00 uur opent de expositie van Hannie Bakker in het KEKHUIS, Beekstraat 5, Epe
Hannie heeft een eigen manier van schilderen. Haar schilderij, zelfportret van Rembrandt, heeft afgelopen zomer in het Rijksmuseum gehangen tijdens de expositie: Lang leve Rembrandt!
Tijdens de expositie in het KEKHUIS zullen naast dit schilderij, ook andere schilderijen van Hannie worden geëxposeerd!

Voor de actuele informatie volg de link van het KEKHUIS op Faceboek
https://www.facebook.com/groups/407970556662247/

Doe mee met Special Pakje Kunst

In samenwerking met Pakje Kunst beheert Special Arts de eerste special Pakje Kunst-automaat met miniatuurkunstwerkjes van buitengewone kunstenaars. Het is een reizende automaat, die afwisselend op verschillende locaties te zien is. Tot en met 19 januari 2020 staat de automaat in het Centraal Museum in Utrecht.

Doe mee en maak ook miniatuurkunst voor de Special Pakje Kunst automaat.
Kijk voor meer informatie op: www.specialarts.nl/342703

Training Productpresentatie en ondernemerschap

In de maand november 2019 biedt Special Arts het (gratis) tweedaagse trainingsprogramma 'Productpresentatie en ondernemerschap'. Een inspirerende training voor cliënten en begeleiders voor het aanbieden van jullie eigen handgemaakte toegepaste (kunst)producten. De training bestaat uit praktische en speelse workshops op het gebied van productselectie, prijsbepaling, tekst en fotografie. Met de decembermaand in aantocht een waardevolle tijdsinvestering, met volop tips van experts.
Kijk voor meer informatie en aanmelden op: www.specialarts.nl/343793

De Raad voor Cultuur is op zoek naar leden en voorzitters van commissies die in het voorjaar van 2020 de subsidieaanvragen in het kader van de Basisinfrastructuur 2021-2024 gaan beoordelen. De raad stelt 16 verschillende commissies in. Voor iedere commissie worden leden geworven, maar specifiek voor de genres Mode, Festivals, Urban, Design, E-culture, Interdisciplinaire kunstvormen, Debat, Musical en Nieuwe muziek.
Kijk voor meer informatie op:
https://www.cultuur.nl/actueel/nieuws/raad-voor-cultuur-zoekt-leden-en-voorzitters-voor-de-commissies-ter-beoordeling-van-subsidieaanvragen-culturele-basisinfrastructuur-2021-2024-bis/item3964

T)HUIS, de nieuwe expositie in Galerie ArtBrut058

In een huiskamerachtige sfeer tonen we werk van kunstenaars werkzaam bij de ateliers de Blauwe Roek in Drachten, Bascule in Sneek en onze eigen galerie aan de Boerhaavestraat in Leeuwarden. Ook hebben we werk geselecteerd van een aantal zelfstandig werkende kunstenaars te weten Gretha Akkerman en Lieuwe Wiersma uit Leeuwarden en Ronny Leistra uit Sneek. Deze laatste heeft de beschikking over onze gang en kan daarom meer werk exposeren. Gedurende tweeëneenhalve maand is zijn werk te bewonderen. Ronny heeft eerder geëxposeerd in Amsterdam en is met recht een outsider art kunstenaar te noemen!

Bijna tegelijkertijd loopt er ook een expositie van special arts of outsiderart bij Noorderbreedte Revalidatie aan de Borniastraat: UIT. Een twintigtal exposanten is hiervoor benaderd en van ieder is een schilderij te zien. Van vier deelnemende kunstenaars hangt ook werk bij de expositie (T)HUIS in galerie ArtBrut058.

Expositie (T)HUIS is te bezichtigen van maandag tot en met vrijdag van 9:00 tot 16:00 uur en zaterdag van 13:00 – 16:00 uur in galerie ArtBrut058. De expositie loopt tot en met 7 maart 2020.
De expositie UIT is dagelijks te bezichtigen en is te vinden aan de Borniastraat 40 te Leeuwarden.

Galerie ArtBrut058 is een initiatief van Stichting Zorg op Maat en biedt een podium voor pure kunst, gemaakt door kunstenaars met een beperking, met een eigen vormtaal en thematiek. Het is een plek waar kunst, cultuur, ontmoeting en zorg centraal staan, waar ook mogelijkheden zijn om aan het werk te gaan.
De galerie bevindt zich aan de Boerhaavestraat 3 in Leeuwarden, vlakbij het Cambuurplein.
www.galerieartbrut058.nl of volg ons op facebook.

Samenwerking Breitner Academie

Voor het vak externe opdrachtgever, in jaar twee, is de Breitner Academie in Amsterdam op zoek naar dagbestedingateliers in Noord-Holland die beeldende activiteiten aanbieden en hun lesmateriaal willen verbreden of vernieuwen. Studenten zullen samen met begeleiders en cliënten kijken naar wat er al bestaat en waar nog behoefte aan is. Studenten worden door docenten van de academie begeleid in het projectmatig werken, werken voor een opdrachtgever en ontwerpen van lessen.
Lesmateriaal wat hieruit voortkomt zal in samenwerking met de Special Arts beschikbaar worden gesteld aan dagbestedingateliers door heel het land. Daarnaast zal in samenwerking met de Outsider Art Galerie in Amsterdam een tentoonstelling rondom dit project worden georganiseerd.

Wat wordt er verwacht? Studenten kunnen op korte termijn (in de periode half september 2019 tot half januari 2020) minimaal 4x en maximaal 8x langskomen bij het atelier. In verband met lestijden is dit bij voorkeur op woensdagochtend. Zo doen studenten praktijkervaring door bijvoorbeeld lessen mee te lopen, te geven of uit te testen en/of samen met cliënten beeldend werk te maken. Ze leren daarbij waar ze rekening mee moeten houden (gesprekstechnieken, spanningsboog, etc).

Bij interesse of vragen heeft kunt u contact opnemen met docenten Roderick Laperdrix (r.laperdrix@ahk.nl) en Melvin Crone (m.crone@ahk.nl). Vermeld hierbij a.u.b. uw contactgegevens, welk dagdeel de studenten langs kunnen komen (voorkeur voor woensdag), hoeveel studenten u zou kunnen plaatsen (minimaal twee). Er kunnen nog 2 tot 4 studenten geplaatst worden.

I must be a mermaid
29/8 – 27/10/2019

Opening tentoonstelling donderdag 29 augustus 16:00 uur

De vrouwelijke blik in Outsider Art
In deze tentoonstelling wordt het thema identiteit exclusief in beschouwing genomen door vrouwelijke outsider kunstenaars. Wonderlijke ideeën over een ideaal zelfbeeld worden onthuld, gewenst of gedroomd. De vrouwelijke outsider kunstenaar vertelt haar verhaal over een bijzondere plek in de wereld, en raakt daarbij aan analogieën van maatschappelijke opvattingen over het vrouwelijke. Een zeldzaam notie van schoonheid blijft over: tegelijkertijd vreemd maar boeiend, net als een zeemeermin.

Net verschenen het nieuwe bewaarnummer van kunstmagazine pArt met artikelen over het tonen en naar buitenbrengen van kunst:

- De keuze van Bas Kosters: "Waar ik mee bezig ben, gaat over liefde en connectiviteit".
- Saskia van der Wiel: "Kunstenaars zijn losmakers, aanjagers en omdenkers".
- Stephanie Afrifa: "Maak zelf die tentoonstelling die je idealiter wilt zien".
- Anita Schuurman: "Het komen en gaan van salons, de curator en het publiek".
- Pakje Kunst als podium
En vaste rubrieken als:
- Atelier stelt zich voor
- Kunstenaar in de schijnwerper

Kijk op www.specialarts.nl/21713/part.html voor abonnementeninformatie.

Zo trots op Hannie Bakker. Zij heeft een schilderij ingeleverd (via de Passerel) voor de #langleverembrandt van het @Rijksmuseum. En ja hoor, Ze werd uitgekozen om haar werk in te leveren voor de finale en kreeg daarna te horen dat ze bij de uitverkorenen zat die in de expositie zaten. Afgelopen maandag was de opening. Voor wie gaat kijken, ze hangt onder nummer 43!

'Alles wat je aandacht geeft groeit'
Programma voor kunstenaars en creatieven werkzaam in de zorg

Schrijf je nu in voor een leerprogramma speciaal voor kunstenaars en creatieven werkzaam in de zorg. Cultuur+Ondernemen en Special Arts bieden een ondernemerschapstraject, waarbij je nieuwe inspiratie en inzichten opdoet over jouw werk. Dit hoogwaardige, korte programma bestaat uit twee persoonlijke gesprekken en een trainingsdag met een kleine groep.

Vragen die centraal staan zijn:
- Waar wil je in je werk als kunstenaar (zakelijk) naar toe groeien?
- Waar wil je in je werk als zorgmedewerker naar toe groeien?
- Waar droom je van, waar zou je graag over 2 jaar willen staan in je werk?

Het traject bestaat uit:
1. intakegesprek op maandag 23 of dinsdag 24 september 2019
2. trainingsdag op maandag 30 september 2019, met als onderwerpen de rode draad in je werk benoemen en presenteren, netwerken, acquisitie en verkoopmogelijkheden onderzoeken van jouw werk als kunstenaar of het werk van jouw cliënten.
3. coachingsgesprek in oktober 2019

Er is plaats voor 10 deelnemers.
Prijs: € 50 inclusief BTW (€ 700 van jouw deelname wordt gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds)

Locatie: midden Nederland
Geef nu je interesse aan via aanmeldingen@specialarts.nl. Begin augustus ontvang je meer informatie met een aanmeldformulier.

Art talk 28 juli 14:30 uur in Outsider Art Galerie

Op zondag 28 juli organiseert de Outsider Art Galerie een art talk met Leon van Es en Liesbeth Water. De ex-gedetineerde Leon van Es (Vinkeveen, 1970) maakte kunst van tandpasta in zijn cel. Een aantal van zijn sprookjesachtige gebouwtjes staat nu tentoongesteld bij de Outsider Art Galerie in de Hermitage Amsterdam als onderdeel van de groepstentoonstelling ‘Facing Spaces’.
Liesbeth Water is onderzoeker bij de faculteit Diversiteit en Participatie van de VU. Zij is als museum-educator verbonden aan het Outsider Art Museum en doet onderzoek naar ‘Outsider Art als voertuig voor inclusie en VTS (Visual Thinking Strategies) als dialoogvorm bij Outsider Art en publiek.’

In de gevangenis begon Leon uit verveling aan zijn kunst. ‘Crea’ was wegbezuinigd en tandpasta was één van de weinige materialen voorhanden. Per toeval ontdekte hij dat dit goedje keihard opdroogt. Vermengd met koffiedroes, sigarettenas en zand van de luchtplaats ontstonden zo curieuze en ingenieuze bouwsels vol met persoonlijke boodschappen. Leon, sinds maart dit jaar weer op vrije voeten, wil voortaan het juiste levenspad bewandelen. Hij laat door middel van zijn werk zien dat er altijd een keuze is. In zijn laatste bouwwerk, ‘the Happy’, een romantisch huisje op palen, heeft twee trappen. De ene trap leidt naar het gezellige woonkamertje, neem je echter de andere trap dan stoot je je hoofd tegen een betonnen muur.
Het werk van Leon van Es is op meerdere plekken te zien geweest. Het Gevangenismuseum in Veenhuizen heeft een werk permanent opgesteld. In 2018 nam hij deel aan de tentoonstelling ‘Architectural Healing’ in de Haarlemse koepelgevangenis.

Outsider Art Galerie
De Outsider Art Galerie in de Hermitage Amsterdam is een samenwerking van zorginstelling Cordaan, Museum de Hermitage Amsterdam en Museum het Dolhuys/Outsider Art Museum en heeft als doel de kunst van outsiders een volwaardig podium te bieden. Tot en met 11 augustus is hier de tentoonstelling ‘Facing Spaces’ te zien: Architectuur en ruimte door de ogen van Outsider Art kunstenaars.

Op donderdag 10 oktober organiseert Cultuur oost een inspiratiebijeenkomst Cultuureducatie voor EMB/OZG lln in het speciaal onderwijs.
Deelname is open voor begeleiders/docenten speciaal onderwijs en degene die willen werken met deze doelgroep
de bijeenkomst is in Arnhem
U kunt kiezen uit deelname ochtend of middagblok. Het programma is gelijk. Per blok is plaats voor 20 deelnemers en vol is vol!
inschrijving is nu geopend!
Meer informatie en aanmelden:
klik op de link

https://www.cultuuroost.nl/inspiratiebijeenkomst-cultuureducatie-voor-emb-ozg-leerlingen/

Doe mee met Pakje Kunst

Tijdens de Special Award maakt een Pakje Kunst automaat onderdeel uit van de Special Award- expositie deze zomer in Utrecht.
Doe mee en maak ook miniatuurkunst voor de Pakje Kunst automaat.
1. Formaat van het kunstwerkje maximaal 23 x 85 x 55 mm
2. Schrijf de naam van de kunstenaar op de achterzijde van het kunstwerkje.
3. Vul per kunstenaar een beschrijving (CV) in. Klik voor het formulier: www.specialarts.nl/343275
4. Stuur de Pakje Kunst-kunstwerkjes per kunstenaar verpakt met de betreffende CV naar: Special Arts / Pakje Kunst - Zonnehof 4a - 3811 NC Amersfoort
5. Stuur een email naar pakjekunst@specialarts.nl met per kunstenaar:
de biografie en het aantal Pakje Kunst kunstwerkjes dat jullie insturen.

Pakje Kunst inspiratie...
... van Rob Maas, Albert Bekker, Daeldersplak, N. Raemansky, Stichting Prisma en Jeroen Bouwmeester.
Technieken: schilderen, keramiek, tekenen, collage, Aboriginal art.

Zeker weten dat jij een kunstenaar bent!

Door mijn creatieve workshops wil ik de kunstenaar in jou naar boven halen. Ik leer je eerst een techniek aan door middel van korte opdrachten. Daarmee krijg jij de ruimte om te experimenteren en je leert jouw eigen stijl te ontwikkelen.
Samen zorgen we voor een gezellige sfeer waarin iedereen zich op zijn gemak voelt. Uiteindelijk ga je met een kunstwerk naar huis om trots op te zijn!

EchtBrecht biedt creatieve workshops op locatie aangepast aan de doelgroep.

Tip! woensdag 10 april NEXT STOP in Antropia - Driebergen Zeist

NEXT STOP is dé conferentie voor iedereen die meer wil doen met kunst en cultuur voor mensen met een beperking. Met ruimschoots aandacht voor cultuur in het speciaal onderwijs, vso en praktijkonderwijs.
Kijk voor het inspirerende programma op: https://nextstop.lkca.nl/portal-ns/programma

Ook is er een workshop Het Andere Gedicht door Inge Raadschelders van Blindschelders & Raandsman

Kunstenaarsduo Femke Van Heugten & Robert Roelink leven een reizend bestaan vanuit hun camper en maken kunst op locatie.
In het kader van de verwachte Special Award verloten wij bijzondere masterclasses van dit kunstenaarsduo die plaats kunnen vinden bij een zorgorganisatie.
Femke en Robert gaan samen met deelnemers beeldhouwen, schilderen en filosoferen met... plastic! Uiteindelijk komt alles samen, in een levensgrote 3D collage van vormen uit de natuur.
Stuur om kans te maken (voor 1 april) een email met een unieke motivatie naar specialaward@specialarts.nl

Leuk achtergrond artikel: wat de zorgsector en de cultuursector van elkaar kunnen leren?

https://www.mestmag.nl/transitie-gertjan-endedijk-en-mark-beers-trappen-themamaand-af/