Visual Thinking Strategies: Een inspirerende methode om jezelf én de wereld om je heen te ontdekken

Hardop kijken
Visual Thinking Strategies is een op discussie gebaseerde pedagogische en therapeutische methode om naar kunst te kijken en is ontwikkeld voor Musea, Onderwijs en Zorg. Het leert je in een open gesprek, gestructureerd en met gerichte aandacht voor de kunst én elkaar, methodisch verschillen en overeenkomsten waar te nemen. Door onder begeleiding van een gecertificeerde facilitator, VTS trainer of coach, zonder oordeel te kijken en te luisteren bouw je voort op elkaars zienswijze. Omdat alle perspectieven waardevol zijn ontstaat zelfvertrouwen, scherp je je kritisch denken, verrijk je je woordenschat, doe je een appèl op je creatief, associatief en reflectief vermogen en verbind je je persoonlijk met een kunstwerk door een diepere manier van leren.

Verdiepend leren
De gespreksleider nodigt mensen uit om de tijd te nemen om naar een kunstwerk te kijken dat aansluit bij hun belevingswereld. Aan de hand van een aantal vragen brengt hij een discussie op gang. De vragen zijn open van aard en specifiek voor de methode ontwikkeld. Ze vragen van de kijkers om nauwkeurig te observeren, te formuleren en te beargumenteren wat ze waarnemen. Deze aanpak stimuleert een actieve deelname aan het gesprek en toetst de gedachten en interpretaties expliciet. Iedere inbreng wordt als neutraal gewaardeerd. Op deze manier komen de deelnemers gezamenlijk een diepere betekenis van een kunstwerk op het spoor. Iedereen, ongeacht kennis van kunst, intellect en culturele achtergrond, kan deelnemen aan een VTS-gesprek. De VTS vragen bieden houvast en maken de methode toegankelijk voor iedereen.

VTS motiveert mensen om een persoonlijke verbinding met een kunstwerk aan te gaan. Omdat de methode de nieuwsgierigheid prikkelt en de verschillende zienswijzen met elkaar gedeeld worden, levert het plezier op. Jarenlange ervaring en onderzoek hebben aantoonbaar gemaakt dat regelmatig kijken naar kunst volgens de VTS-methode een positief effect heeft op het waarnemingsvermogen, kritisch-analytisch denken en taalvaardigheid. De VTS methode leert deelnemers in een veilige omgeving dat iedereen anders kijkt en om daar respectvol mee om te gaan.

Kunst en wetenschap
In de jaren negentig ontwikkelde Philip Yenawine, toentertijd hoofd educatie van het Museum of Modern Art (MoMA) in New York, in samenwerking met Abigail Housen, cognitief psycholoog en onderzoeker aan de universiteit van Harvard, de VTS methode. Yenawine’s onvrede over het leerrendement van de rondleidingen, lezingen en workshops in het MoMA en de innovatieve methodiek van Housen, ontwikkeld voor het meten van de ontwikkeling van esthetiek en de vertaling ervan voor het onderwijs, legden de basis voor VTS. De afgelopen tien jaar is VTS door ervaring en onderzoek verfijnd en met succes toegepast op scholen en musea.

Kunst en zorg
Reade is in Nederland de eerste zorginstelling die kunst in haar behandeling van mensen met een Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) als programmaonderdeel heeft opgenomen. Een groep patiënten kijkt naar kunstobjecten en in een open VTS-discussie worden hun waarnemingen begeleid door een getrainde gespreksleider. Iedere patiënt wordt in staat gesteld zijn of haar interpretatie weer te geven op een eigen manier, waardoor er geen foute antwoorden bestaan, met als resultaat dat bewustwording van het persoonlijk waarnemen en denken wordt bevorderd.

Nu de methode ook wordt toepast bij medisch studenten, kan Visual Thinking Strategies in de toekomst welllicht behulpzaam zijn in de geneeskunde praktijk bij het verbeteren van het waarnemen en het doen toenemen van de cognitieve vaardigheden. Een eerste studie naar de resultaten bij patiënten met NAH heeft positieve resultaten opgeleverd.

Neem even de tijd om een kunstwerk te bekijken: www.specialarts.nl/336461

Vraag 1: Wat gebeurt er in deze afbeelding?

Vraag 2: Waaraan zie je dat…

Vraag 3: Wat kunnen we nog meer ontdekken?

Paola de Bruijn, professional beeldende kunst en kunsteducatie, kunstcommissie Special Arts
www.paoladebruijn.nl 

'Geweldig dat Stichting De Vijf Samenwerkende Musea in Nederland dit blog heeft opgenomen als interessante website over VTS! Kijk voor hun informatie over VTS en Schatten uit het Rijks op: https://schattenuithetrijks.nl/wp-content/uploads/2018/01/VTS_achtergrondinfo_docent.pdf.'

Bronnen:
VTS: http://www.vtshome.org 
VTS Nederland: http://www.vtsnederland.org