Poëzieworkshops: Ontmoetingen, ik zie je

Eind 2018 organiseerde ik vier sessies “Ontmoetingen”, gedichten in beeld en taal bij atelier Verfstreken in Alphen aan den Rijn.
Het atelier is gevestigd op een prachtig punt aan een plein midden in het centrum, met het theater als goede buur.
De deelnemers aan mijn project zijn mensen die onder begeleiding werken in het atelier en een beperking hebben. 
Ik begrijp niet zo goed waarom dat zo genoemd wordt omdat ieder mens volgens mij wel een beperking heeft.

Het staat buiten kijf dat de locatie een perfecte plek is voor ontmoetingen en zichtbaarheid maar ook om groepen mensen met elkaar te verbinden. 
Dit is een prima voorbeeld van hoe de participatiemaatschappij eruit zou moeten zien. Tijdens de laatste ochtend kregen de mensen van
het atelier bezoek van leerlingen uit het speciaal onderwijs. Het was natuurlijk spannend hoe zij hierop zouden reageren. De ontmoeting verliep
vlekkeloos en de sfeer was prima. Iedereen kon zichzelf zijn en iedereen had aandacht voor elkaars gedicht of verhaal. Er werd zo hard gewerkt
dat je af en toe een speld kon horen vallen.

Voor het project maak ik gebruik van de methode zoals die door Special Arts is aangereikt in de basistraining
Gedichtenlaboratorium van Blindschelders & Raadsman. Natuurlijk verloopt het dichten de ene keer beter
dan de andere keer. Het uitgangspunt van deze ochtend was het schrijven over een selfie. Tijdens een
intervisiebijeenkomst werd het thema Spiegel voor mensen met een beperking afgeraden omdat dat het
tè confronterend zou zijn waardoor het gevaar bestaat dat er een blokkade bij het schrijven optreedt.
Ik wilde toch graag het zelfportret als onderwerp vanwege de ontmoeting met jezelf en bedacht dat de selfie
een goed alternatief zou zijn. Tegenwoordig heeft iedereen immers wel een mobiele telefoon met mogelijkheid
om foto’s te maken en iedereen maakt weleens een selfie. Dat blijkt wel uit het feit dat er miljoenen selfies op
social media worden geplaatst. In 2014 al zo’n 17 miljoen[1] per week! Een selfie is echt iets van deze tijd.
Geen spiegel maar een selfie als onderwerp dus. Hoe vertrouwd is dat? Een goede keus blijkt later, want het
leverde fantastische momenten op.

Ik zie mensen met verborgen talenten.
Ik zie mensen stralen als ze het over hun vriend, vriendin of echtgenoot hebben.
Ik zie mensen die moeite hebben met hun beperking en pijn ervaren als ze zichzelf in de spiegel zien of onzeker zijn.
Ik zie mensen die problemen overwonnen hebben en gewerkt hebben aan hun zwakke punten.
Ik zie mensen opbloeien, oprecht blij zijn, elkaar helpen in een beschermde wereld waarin ze zich vertrouwd voelen.

Deze keer werden er vooral veel verhalen geschreven. Een verhaal is natuurlijk geen gedicht, maar . . . als je een verhaal gaat rappen,
klinkt het ineens heel anders. Iedereen beweegt mee op de melodie van de rap.

Het project wordt 7 maart afgesloten met een expositie van 14.00 uur-16.00 uur. De expositie duurt t/m 30 juni 2019 en is te zien in
theater Castellum, Rijnplein 1-3 in Alphen aan den Rijn. Het naar buiten treden met de werken geeft een extra mogelijkheid voor de deelnemers
van het atelier om te participeren in de maatschappij. Maar het is natuurlijk een wisselwerking en het is spannend welke ontmoetingen dat weer
op gaat leveren. Ik kijk er in ieder geval naar uit.

Ans Vianen

Zie ook http://www.oeroek.nl/workshop-praatjeplaatje/

[1] https://www.metronieuws.nl/lifestyle/life/2016/06/zo-veel-selfies-belandden-afgelopen-jaar-ingoogle