"Succes is altijd afhankelijk van een nauwkeurige voorbereiding en zonder die voorbereiding is falen een feit"

oktober 2013

Confucius

De wereld rondom kunstzinnige dagbesteding verandert in een hoog tempo. Het kabinet voert grote wetswijzigingen door. Steeds meer rijksbeleid wordt gedecentraliseerd naar gemeenten. De consequenties voor de kunstzinnige dagbesteding zijn groot. Want als atelier of theatergroep staat u niet vanzelfsprekend op het netvlies van de gemeenten. Het is van belang je toegevoegde waarde te laten zien. De netwerkbijeenkomst van Special Arts heeft laten zien dat het niet ontbreekt aan inspiratie om creatieve oplossingen buiten bestaande kaders te zoeken!

Relevante ontwikkelingen
Prinsjesdag 2013 heeft ons niet veel nieuws gebracht. Veel beleidsmaatregelen waren al eerder aangekondigd. Het kabinet zet dan ook de lijn door van de voorgaande kabinetten. Samengevat komt het hier op neer:

Vanaf 2015 vervalt het recht op extramurale begeleiding op grond van de AWBZ (inclusief vervoer). Mensen met een beperking moeten dan een beroep doen op de Wmo. De financiële middelen hiervoor worden gekort met maar liefst 25%. Alleen de meest kwetsbarenhouden recht op intramurale zorg, uit een nieuwe kern-AWBZ.

Door al deze maatregelen wordt de kunstzinnige dagbesteding geraakt in de bestaanszekerheid. Als u nu extramurale begeleiding biedt op grond van de AWBZ, moet u straks afspraken maken met gemeenten. Daarbij is maar de vraag of gemeenten uw locatie blijft financieren.

Interne en externe analyse

Het is dus van groot belang dat u zich grondig voorbereidt. Duidelijk moet zijn wat mogelijke consequenties zijn van de kabinetsmaatregelen voor uw locatie. Te beantwoorden vragen:

• Welke deelnemers krijgen extramurale begeleiding?
• Wat is de omvang van hun indicatie?
• In welke gemeenten wonen uw cliënten?
• Maken zij gebruik van vervoer vergoed uit de AWBZ?

U moet ook weten hoe gemeenten zich voorbereiden en zicht proberen te krijgen op hoe gemeenten invulling willen geven aan de vernieuwingsopgave/ bezuinigingstaakstelling in het sociaal domein.

• Kiest de gemeente voor scherpere tarifering van aanbieders?
• Vragen de gemeenten meer eigen geldstromen te genereren?
• Wordt gestreefd naar een hogere bezettingsgraad van locaties?
• Willen gemeenten de vervoersstromen beperken door alleen cliënten die in (de directe omgeving van) van de gemeente wonen een vorm van dagbesteding te bieden?
• Wordt gezocht naar slimme combinaties, door doelgroepen en/of dagbestedingvormen te combineren?
• Willen gemeenten gebruik blijven maken van locaties als een dagbestedingsatelier, of wordt gekozen voor een wijkgerichte benadering?

Deze interne en externe analyse helpt u bij uw positionering. Daarbij is het van groot belang dat u bepaalt hoe u uw expertise zo kunt aanbieden, verbreden en/of innoveren, dat deze goed aansluit op veranderende regelgeving en op wensen van gemeenten. Kunstzinnige dagbesteding-locaties kunnen gemeenten ‘ontzorgen’ door bijvoorbeeld slimme coalities te smeden met partnerorganisaties als welzijnsinstellingen, sociale werkvoorzieningen,  vrijwilligersorganisaties, et cetera. Dit alles met als doel dat mensen met een beperking hun kunstzinnige talenten ook in de toekomst kunnen (blijven) ontwikkelen! Het uitwisselen van ideeën en ervaringen is hiervoor een absolute noodzaak. Het kennisplatform van Special Arts is hiervoor een goed medium.

De publicatie Toekomst en perspectief voor dagbestedingateliers geeft een checklist als handvat in de voorbereiding op de komende veranderingen.

Albertus Laan, Bureau HHM