Blogserie Minifestival Bijzondere Verhalen 2 - Met dit Oog en dit Been

Recensent Kees van Meel ging naar het minifestival Bijzondere Verhalen in De Mythe in Goes. Een samenwerking tussen leerlingen van Jeugdtheaterschool Zeeland en spelers met een bijzondere achtergrond. Zo ontstond het hoorspel Linke Soep met Jelle van Winsum, de monoloog Met dit Oog en dit Been van Jeroen Hendrikx en de duo voorstelling Inpakken en Wegwezen van Vincent Kort en Anna de Bruyckere.  
De vraag die Kees van Meel zich naar aanleiding van deze stukken stelde, was: ‘Is de kwaliteit van dit soort producties hoog genoeg om de sprong te maken naar een ‘echt groot publiek’?   
Zijn bespiegeling achteraf: “Zichtbaarheid, kennisdeling, samenwerking, inclusie en ontwikkeling zijn tijdens dit kleinschalige evenement alleszins aanwezig en in diverse vormen. Hopelijk is het genoeg voor een sprong voorwaarts in de acceptatie van mensen die anders dan het algemeen geaccepteerde ‘normaal’ zijn. Of het nu over kleur, geslacht, geaardheid of vermogens gaat. Bijzondere Verhalen is in ieder geval een zeer dappere poging tot normalisering van het bijzondere, tot het veroveren van een eigen plek in onze verwarrende en verwarde maatschappij.”  In drie delen bespreekt Kees de voorstellingen. 

Foto: Kyra Raadschilders

Solo: Met dit Oog en dit Been – Jeroen Hendrikx

Jeroen Hendrikx staat bijna als een cabaretier te praten en tonen hoe hij en anderen met een handicap moeite hebben zich op de arbeidsmarkt te begeven. Tegelijkertijd bekritiseert hij ook zichzelf, neemt af en toe een loopje met zichzelf. Dat schuurt hier en daar, lijkt onaangenaam, maar tegelijkertijd is mijn indruk daarover erg positief. Het maakt alle getoonde en uitgesproken belemmeringen in functioneren ook weer relatief. Niet dat zijn strijd daardoor niet serieus zou zijn, maar door deze soms met wat wrange humor doorspekte monoloog ontstaat een eerlijk beeld. Een handicap is een handicap, hoe je het ook wendt of keert. Deze openheid geeft het publiek aan één kant gevoelens van ongemak, aan de ander kant maakt Jeroen Hendrikx het zogenaamde niet-normale tot een normaal te bekijken en te beheersen fenomeen. Dat neemt niet weg dat hij de weg naar de arbeidsmarkt maar moeilijk kan vinden en die constatering is dan weer wel waar én ontnuchterend.

Met dit Oog en dit Been is daarmee een confronterende voorstelling over een gevecht van iemand die begrijpt hoe alles werkt in de maatschappij, ook de nogal ongemakkelijke aansluiting van ‘normaal en niet-normaal’. Hij beseft het en gaat tegelijkertijd door met volle energie om ervan  te maken wat ervan te maken valt. Hij werkt bij een bibliotheek met zijn ene goede oog en één slecht been. Hij zegt over een collega die wel tien keer zo snel als hijzelf werkt met het nodige cynisme ‘Zij staat met twee goede benen in de samenleving. Hier sta ik dus.’ Het gaat in deze solo over veel meer dan de erkenning van het ‘anders’ zijn, het is ermee om kunnen gaan, het objectiveren van zijn bijzondere leven door de kunstenaar zelf, niet van de omringende zorgwereld of van de verwanten.

In Met dit Oog en dit Been is zodoende een nieuwe stap gezet in het hele inclusiedebat. Schrijver, speler baalt wel van zijn situatie, maar hij heeft ook piketpalen geslagen: zo staat hij in de wereld, hoe die wereld misschien ook moge oordelen. Maar hij blijft tegelijkertijd, waar nodig, tegen die wereld aantrappen.

Kees van Meel, theaterrecensent

In Kunstmagazine pArt 2020/2 dat eind dit jaar verschijnt, vind je een uitgebreid artikel over Bijzondere Verhalen, de visie van regisseur Josien de Graaf en wordt dieper ingegaan op de vraag: Wanneer is de kwaliteit van dit soort producties goed genoeg om stand te houden in zalen die niet gevuld zijn met verwanten, begeleiders, vrienden en zorgmedewerkers? 

Special Arts organiseert in samenwerking met Stichting Artertainment de Special Theater Eenakter Road Show 2020/2021. Kijk voor meer informatie op www.specialarts.nl/345334/projects/special-arts-theater-eenakter-road-show-2020-2021