Gezien theater: 'Soms ben ik of altijd alleen' door Theater Klare Taal

De montagevoorstelling begint met drie acteurs, die een deel van een brief aan het publiek voorlezen. In een van de brieven klinkt de zin; ‘soms ben ik of altijd alleen’. Het voorlezen van deze brieven komt meerdere keren terug in de voorstelling. Acteurs richten zich rechtsreeks tot het publiek. Uitspraken van acteurs over de liefde staan op bordjes als een soort ‘tegeltjeswijsheden’, bevestigd aan het houten decorstuk dat links in de hoek staat, in de vorm van een boom. Naast die boom staat een postbus. Een van de actrices haalt steeds een bordje van de boom. Zo komen bijvoorbeeld de uitspraken ‘liefde is elkaars hand vasthouden in de bus’, ‘liefde is echt eeuwig’ en ‘liefde is Michelle’ voorbij.

De voorstelling wordt muzikaal begeleid door Joe Passanea. Op verschillende instrumenten voorziet hij de voorstelling van een doorlopende muzikale underscore en ondersteunt hij de acteurs op de vloer, door bijvoorbeeld cues te geven met zijn muziek. De voorstelling wordt hierdoor naar een hoger niveau getild.

Ontwapenend is het moment waarop spelers steeds van plaats wisselen als een van de briefschrijfsters naast ze wil gaan zitten. Grappig en eerlijk zijn de vragen die muzikant Joe aan de spelers vraagt over liefde, relaties en seks. Op dit moment in de voorstelling word je als toeschouwer geconfronteerd met de eerlijkheid van de spelers.

De scène zet aan tot nadenken over hoe spelers zelf omgaan met liefde en hoeveel (of weinig) vrijheid ze daarin krijgen van begeleiders en ouders. Hier gaan ze verder op in tijdens de scène waarin een van de actrices vragen stelt door een microfoon. Het wordt stil in de zaal als de acteurs antwoord geven op vragen over seks. Indrukwekkend hoe ze ook hierover eerlijk durven zijn en hoe regisseuse Sanne ons confronteert met de regels die spelers opgelegd krijgen op dit gebied.

Af en toe verlopen scènes wat rommelig. De voorstelling zakt kort in als de acteurs rondjes lopen en zich om en om voorstellen op een (over)duidelijke cue van muzikant Joe. Echt theatraal is dat moment niet. Sterker nog; op dat moment voel ik me even ongemakkelijk, omdat ik geconfronteerd word met acteurs (of mensen met een beperking) die niet meer echt aan het spelen zijn, maar een beetje ‘domweg rondjes lopen’. Op dit moment is even niets over van de zelfstandigheid, kracht en zelfspot die in de rest van de voorstelling juist zo aanwezig is. Maar dat is te vergeven. Als toeschouwer word je snel weer meegenomen in een volgende scène. Spelers maken een mooi statement door het verbeelden van een prins op het witte paard met een overheadprojector en een bankje waar twee spelers op staan. Waar eerst een man en vrouw verbeelden samen weg te galopperen op een paard, onderbreken twee vrouwen hard deze fantasie, om vervolgens samen op het ‘paard’ te klimmen. Ook de zaal reageert goed op dit statement. Liefde is echt voor en door iedereen.

De voorstelling eindigt als alle acteurs hun geschreven brief in de rode postbus posten. Spelplezier en zelfstandigheid van acteurs straalden er (bijna de hele voorstelling) van af. Als toeschouwer word je geconfronteerd met humor en ontroerd door de ontwapenende openheid van de stuk voor stuk unieke acteurs. Wat een waardevolle voorstelling heeft Sanne gemaakt.

In de foyer wacht ons nog een toegift. De acteurs blijken namelijk ook muziek te hebben gemaakt met Joe, buiten repetitietijden voor de voorstelling om. Een feestelijke afsluiting, maar tevens een goede keus van de regisseuse om de muziek niet in de voorstelling op te nemen. Ook hier straalt het plezier van de spelers af. De jongen die ik heb meegesleept is onder de indruk van de voorstelling en vond het mooi om te zien dat elke individuele speler bijdroeg wat hij of zij kan. Ook werd hij geraakt door het spelplezier dat de acteurs uitstraalden, hoe klein of groot hun rol ook was. En met een heel grote glimlach gaan we weer richting huis. We hebben een voorstelling gezien die ons nog lang bij zal blijven.

Annely Noeverman

Gezien: 5 juni 2016, Arnhem
Door: Theater Klare Taal
Regie: Sanne Arbouw (afstudeervoorstelling)